Yonathan

Op 19 december bezocht ik de voorstelling ZIN. Aan het eind van de voorstelling werden de Eritrese bezoekers gevraagd naar hun droom. Yonatan Hailu vertelde dat hij professioneel wielrenner is en was gevlucht na een wedstrijd in België (althans dat maakt ik op uit zijn verhaal). Hij wilde erg graag zijn sportcarrière weer oppakken.

Een collega van mij (Bram Aerns) is wielrenner in Rotterdam, waar Yonatan in het AZC zit. Ik heb Bram benaderd met de vraag of Yonatan een keer met hem mocht meefietsen. Bram verwees me door naar een vriend (Wouter) die lid is van de Rotterdamse Wielervereniging Ahoy. Wouter was erge enthousiast en heeft er direct voor gezorgd dat Yonantan mee kon fietsen.

Op 23 december stuurde Yonatan zijn eerste rit naar mij. Hij bleek zo goed in het team te passen dat de vereniging hem heeft toegelaten tot het TEAM WASP ( https://rwcahoy.nl/team-wasp/). Ze sponsoren zijn lidmaatschap en tenue. Om mogelijk te maken dat hij wedstrijden kan rijden is een wielerlicentie nodig. Voor deze kosten gaat mijn bedrijf zorgen. Hierdoor is hij in staat om in 2019 alle wedstrijden van de Nationale Clubcompetitie te rijden. Ik ben uitgenodigd om zijn eerste wedstrijd te volgen (april) in de volgwagen van de ploegleider. Dat ga ik zeker doen!Het is volgens mij een mooi voorbeeld waar ZIN voor in het leven is geroepen. 

Menno van Hasselt

------------------------------

ZIN

‘Er zit geen ham in een boterham. En geen kaas in pindakaas.’ 

Een van de grappige teksten uit het stuk ZIN waar we momenteel voor repeteren. 

Een bijzondere voorstelling over taal, communicatie en verbinding maken.

Wat was dit een boeiend en interessant repetitieproces. We begonnen onze repetities vooral met praten met elkaar. Wanneer voel je je ergens thuis? Wat is daar voor nodig? Wat betekent heimwee eigenlijk en wanneer heb jij dat gehad? De verschillen tussen de Eritrese en Nederlandse acteurs zijn soms enorm groot. Ik werd erg geraakt door de verhalen die Yitbarek en Saron vertelden. En denk zo vaak, wat een mazzel dat ik toevallig in Nederland geboren ben. Maar ook dit levert weer interessante discussies op. Mag ik dan nooit ergens van balen? Heb ik dan wel recht op verdriet? Yitbarek zegt in de voorstelling: ‘Wel bijzonder toch? Dat je een land ontvlucht omdat je er zelf niet mag zijn en dan ergens komt waar niemand je begrijpt.’ Ik kan me niet voorstellen hoe dat moet zijn. Onze levens liggen soms mijlenver uit elkaar maar komen gelukkig ook steeds weer samen. We lachen heel wat af en voelen ons meer en meer verbonden. 

Ik vind het heel bijzonder dat we tijdens het repeteren van dit project zoveel dichter tot elkaar gekomen zijn en elkaar zoveel beter begrijpen. Hopelijk brengen we dit ook over op het publiek dat zal komen kijken. Ik ben, samen met mijn collega’s, enorm trots op deze voorstelling; Die schrijnt en ontroerd maar waarin ook zeker heel veel gelachen wordt. We zijn er klaar voor en kijken er enorm naar uit! Komt dat zien komt dat zien!! 

Saskia Egtberts
Een van de vijf spelers in ZIN.   

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Oude Vrienden

Met z’n zessen repeteren we in de Kapschuur.
Vier kaaskoppen en twee met Eritrese wortels.
We leren al snel dat zij helemaal geen kaas mogen eten,
vanwege hun geloof.
Toch stappen we allemaal in dezelfde trein.
Met heel veel zin.

Buiten is december in aantocht. Het is regenachtig, donker en grauw.
Maar binnen hebben we de meest vrolijke, interessante en hartverwarmende gesprekken.

In de voorstelling rijdt de trein naar Thuis.
Deze trein kan alleen op zijn eindbestemming aan komen als iedereen
die zich in de trein bevindt, zich ook daadwerkelijk thuis voelt.

De vraag waar alles om draait is dus: Wanneer voel jij je thuis?

Het ging al gauw over de vervreemdende wereld waarin je terechtkomt als je vanuit Eritrea vertrekt en in een land als Nederland terecht komt.

“Hier is overal een systeem voor”, zo hoorde ik meteen. Het leven is hier tot in de puntjes georganiseerd en gekaderd. Nederland Hokjesland.
Alles op orde ja, maar we hangen wel de vuile was graag buiten.
Want alles moet gezegd. Dat heet hier recht op vrijheid van meningsuiting.
Wel even slikken als je gewend bent het meeste voor je te houden.

Daar altijd kunnen aanschuiven om mee te eten.
Het maakt niet uit of je ‘nee’ zegt. Het maakt niet uit hoe laat het is.
Hier ben je welkom, maar alleen op afspraak.

We hadden het over goede bedoelingen.
Over hoe je iets goed bedoelt en tegelijkertijd toch een ander pijn kunt doen.
Iets goed bedoelen betekent niet dat iets niet kan veranderen.

Als iedereen gesprekken met elkaar kon voeren zoals wij de afgelopen weken
hebben mogen doen, zouden we zoveel meer begrijpen.
Niet alleen van die ander, maar juist ook van jezelf.
Alsof alles even in een groter perspectief is gezet.

Toen ik Yitbarek en Saron voor het eerst ontmoette en sprak,
was het alsof ik ze al jaren kenden. We hadden elkaar alleen al heel lang niet gezien.
Ik moest denken aan een verhaal uit de verre geschiedenis.
Hoe de mens, zoals wij die nu kennen, zich ooit vanuit Afrika verspreidde over de hele wereld. Er werden landen gesticht en grenzen bepaald.
Heel soms, als de juiste grenzen worden overgestoken, komen we ineens oude bekenden weer tegen.

Femke Krist
Regisseur ZIN.
Tevens schreef zij samen met Eva Schuurman het script voor de voorstelling. 

De liedteksten komen van de hand van Eva Schuurman. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kloof

 
Een interactieve sessie, waarbij Daniel inging op de geschiedenis en achtergrond van de (vooral jonge) Eritrese vluchtelingen; zoals het militaire regime, het belang van religie en het onderwijssysteem in Eritrea. Ook was er aandacht voor hun taal en cultuur, specifieke omgangsvormen en cultuurverschillen. Eritreeërs zijn in de regel zeer gastvrij. Alleen al het koffiezetten kent een uitgebreide ceremonie, waardoor je als gast niet ‘even’ op de koffie gaat.

Met ZIN willen we graag een steentje bijdragen om deze kloof tussen Nederlanders en Eritreeërs een stukje kleiner te maken.

Saskia Klomps 
Coördinatie onderwijsprogramma

 Van links naar rechts: Miranda Putters, Daniel Habtab en
Saskia Klomps.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dennis de Groot

Dennis de Groot was deze zomer op het Herman van Veen Arts Center te zien in het muzikaal zomeravontuur Robin & Robel. Dit najaar speelt de acteur een rol in ZIN, onderdeel van het taalproject voor Eritrese nieuwkomers. 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Blog Chantal Inen - speler Robin & Robel

Op het Herman van Veen Arts Center op Landgoed De Paltz spelen we de laatste scene van theatervoorstelling Robin & Robel vanaf het balkon van het grote witte huis ‘De Villa’. Na een grote buiging voor het applaudisserend publiek ren ik naar binnen, de trap af, via de achterdeur naar buiten en ren ietwat voorzichtig over de kiezelstenen richting het gebouw waar de kleedkamer zich bevindt. Ik haast me want ik wil rappo klappo naar de foyer om mijn ouders gedag te zeggen, het voelt altijd speciaal als ze komen kijken en ik wil ze niet te lang laten wachten.  

Eenmaal aangekomen in de kleedkamer schop ik mijn schoenen iets te lomp uit, gooi mijn oranje bloemen jurk over mijn hoofd en werp vluchtig een blik in de spiegel om te kijken hoe mijn haar zit. Hm..beetje rommelig, denk ik. Nadat ik mijn portemonnee uit mijn tas pak, loop/ren ik haastig over de kiezelstenen naar het gebouw waar mijn ouders zijn terwijl ik mijn haar fatsoeneer door mijn voorhoofd naar beneden te richten en met de vingers op mijn hoofd mijn krullen los te schudden. Plotseling rem ik af. Een groep kinderen komt als kluitje vrolijke stokstaartjes op me afgestormd. 

Terwijl ik nog ren, rollen de kiezelstenen nog een stukje door onder mijn voeten waardoor ik mijn evenwicht lijk te verliezen en met mijn armen breed mij balans probeer te houden. Ik sta stil en ik glimlach. Ze springen en roepen: ‘handtekening”! “foto”!  “selfie”!. Vandaag was ik al vrolijk, en nu helemaal. Ik hurk, gebruik mijn knie als tafel en krijg van het eerste stokstaart meisje een stuk papier en een potlood waarop staat ‘Herman van Veen Arts Center’. Ik zet mijn handtekening en schrijf daarboven een compliment: ‘je hebt een mooie glimlach’. Waarom ik een compliment geef weet ik niet, het was een impuls, en na de eerste, schrijf ik natuurlijk een compliment voor hun allemaal. Mijn knie begint een beetje te protesteren maar het deert niet. Terwijl ik voor de anderen schrijf, praat ik met ze en maak ik op dat ze nog niet zo lang in Nederland zijn. Ze komen uit Eritrea, een land wat ik de afgelopen tijd iets beter heb mogen leren kennen omdat mijn medespelers Saron (Tesfahuney) en Yitbarek (Behane) daar zijn opgegroeid. 

We praten verder en ben onder de indruk van hun taalvaardigheid. “Kom jij uit Nederland?”, vragen ze aan mij. “Ja”, zeg ik, “maar mijn moeder uit Suriname en mijn vader komt overal vandaan”. Ik wijs naar mijn ouders die inmiddels vanuit de foyer naar buiten zijn gelopen en bij de uitgang van een afstand breed lachend ons schouwspel aanschouwen. Terwijl ik de laatste handtekening zet moet ik denken aan mijn moeder die als kind van Suriname naar Nederland verhuisde, en aan mijn voorouders uit Nederlands-Indië, Duitsland, Portugal en India. Hoe moet dat zijn geweest? We maken nog wat selfies. De kinderen bedanken me en ik hen en ze trekken door, op zoek naar de handtekening van de volgende speler.  Mijn ouders lopen naar me toe, geven mij een kus en een glas wijn en we proosten op een mooie avond. 

Chantal Inen

Handtekeningen uitdelen

In gesprek met Eritrese bezoekers

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Reacties van spelers in 'Robin & Robel'

In de maand juli was op het Herman van Veen Arts Center het muzikaal zomeravontuur 'Robin & Robel' te zien. Deze voorstelling vormt de opmaat naar het project ZIN. Elf acteurs uit Eritrea en Nederland speelden uiteenlopende rollen in 'Robin & Robel'.